Haas en konijn: de verschillen

Je loopt buiten en denkt in het veld verderop een wild konijn te hebben gespot. Of is het dan toch een haas? Zeker van ver weg, is het lastig te zien, omdat ze qua uiterlijk sterk op elkaar lijken. En dat is niet zonder toeval. Een konijn is namelijk geen knaagdier! Een konijn is een haasachtige. Net zoals, je raadt het al, de haas. 

 

Behalve een paar verschillende uiterlijke kenmerken, zijn er ontzettend veel andere, minder duidelijke verschillen tussen deze fascinerende diertjes. In dit artikel bespreken we hoe jij de haas en het konijn uit elkaar kunt houden. 

 

Uiterlijke kenmerken

Een van de meest directe manieren om hazen en konijnen te onderscheiden is door naar hun lichaamsbouw te kijken. Hazen staan bekend om hun grote, slanke gestalte, terwijl konijnen eerder klein en gedrongen zijn. Wat ronder, vooral in hun gezicht. Een ander onderscheidend kenmerk kan de lengte van hun oren zijn. Hazen hebben lange oren, terwijl die van konijnen korter zijn. We zeggen “kan zijn”, want afhankelijk van het konijnenras kunnen de oren wat korter of langer zijn. Vlaamse reuzen en andere grote rassen hebben vaak ook erg lange oren. De meeste wilde hazen hebben ook een kenmerkend zwart puntje aan het eind van hun oren. 

 

Over het algemeen zijn hazen groter dan konijnen en hebben ook langere, krachtigere achterpoten. Daarmee kunnen ze sneller rennen dan konijnen.

 

De grootste weggever: de vachtkleur. Zie jij een haas of konijn met een vacht die geen wildkleur is? Bijvoorbeeld zwart, wit, gevlekt, bont? Dan is het een tam konijn! Wilde konijnen en wilde konijnen hebben altijd de wildkleur; die bruine melange, vaak met een wit staartje. De haas heeft iets meer zwart door hun wildkleur dan een wild konijn en is daardoor iets donkerder bruin.

 

Babyhazen en babykonijnen (lampreien) zijn nog makkelijker te onderscheiden. Hazen worden met vacht geboren en kunnen al zien, terwijl konijnen naakt worden geboren met de oogjes nog dicht. 

 

 

Sociaal gedrag

Waar we hier blijven pleiten dat één konijn geen konijn is, omdat het groepsdieren zijn, ligt dat anders voor hazen. Hazen leven in principe alleen, totdat het tijd is om te paren. 

 

Door het sociale leven van een konijn, is hun levensverwachting hoger dan die van hazen. De konijnen in een groep kunnen elkaar namelijk waarschuwen voor gevaar, waar een haas alleen op zichzelf is aangewezen. Daarnaast zijn moederkonijnen erg fel in het verdedigen van hun jongen, terwijl moederhazen er veel minder naar om kijken. 

 

Leefgebied

In Nederland worden hazen voornamelijk aangetroffen in weilanden, langs bosranden, in open bossen en soms in kwelders, ecologisch belangrijke kustgebieden tussen land en zee. Konijnen daarentegen hebben een voorkeur voor halfopen landschappen en bosranden, maar worden ook regelmatig gespot in tuinen en parken. Konijnen blijven weg van natte en kleiige ondergronden. Dat komt doordat konijnen holen graven en dat gaat makkelijker op zandgronden zoals in de duinen. Daarmee is hun leefgebied kleiner dan dat van de haas, omdat ze wat kieskeuriger zijn over de ondergrond.

 

Konijnen gebruiken deze holen die zij zelf graven als schuilplek. Het zijn vaak indrukwekkende gangenstelsels waar hun groep in woont. Ze blijven hier ook wonen en gaan nooit ver van deze plek vandaan. Hazen daarentegen graven geen holen en leven bovengronds. Ze creëren wat bekend staat als ‘hazenlegers’. Dit zijn eenvoudige, ondiepe kuilen van tien tot twintig centimeter diep, groot genoeg voor hun lichaam. Deze legers worden vaak gemaakt in hoog gras, langs de rand van bossen, of onder heggen. Ze zijn een stuk minder gehecht aan hun schuilplek en verplaatsen zich meer dan konijnen.

 

Hazen leven elders in Europa ook op hoogte, terwijl konijnen tot maximaal 700m hoogte wonen. 

 

	Haas	Europees konijn
Lichaamsbouw	Groot, slank	Klein, ronder
Gemiddelde lengte	50 tot 70cm	25 tot 40cm
Gewicht	4 tot 6kg	1 tot 3kg
Aantal jongen per nestje	1 tot 5	2 tot 7
Draagtijd	40 dagen	30 dagen
Baby’s	Met vacht geboren, meteen zelfstandig	Worden blind en kaal geboren, zijn ongeveer 3 weken afhankelijk
Sociaal gedrag	Leeft alleen, behalve in paartijd	Groepsdieren, wonen samen in hun gangenstelsel
Geschikt als huisdier	Nee	Nee! Wilde konijnen niet! Alleen tamme konijnen.
Leefgebied	Leven op allerlei soorten ondergrond en ook op grote hoogte	Sterke voorkeur voor zandgrond en leven niet in gebergtes

 

Voedsters en moeren

We sluiten af met een leuk weetje: een vrouwelijk konijn noemen we een voedster, en een vrouwelijke haas een moer. Bij zowel de haas als het konijn heet de man een rammelaar, of ram in het kort.